Những "rắc rối" với bầu sữa sau sinh

Trong khoảng thời gian vừa mới sinh con, thậm chí là khoảng thời gian sắp sửa sinh con, các bà mẹ thường gặp nhiều rắc rối với bầu sữa của mình. Sau đây là một số triệu chứng và cách khắc phục mà Tiến sĩ bác sĩ Bùi Chí Thương, công tác tại bệnh viện Từ Dũ đã hướng dẫn.

Tắc sữa

Do nhiều lý do, một số sản phụ sinh mổ thường bị tắc sữa sau khi sinh. Việc bị tắc sữa có thể nhất thời hoặc dài ngày, gây đau và tạo tâm lý căng thẳng cho các bà mẹ. Biểu hiện của tắc sữa có thể là: xuất hiện một miếng vảy ở đầu vú, với trường hợp này bạn chỉ cần cạy ra bằng móng tay sạch khi làm mềm lớp da bằng nước ấm.

Trường hợp tắc sữa khác có thể là do sự xuất hiện một cục u nhỏ bên trong vú và lớp da bên ngoài bị sưng. Đây có thể là dấu hiệu ban đầu của việc viêm vú.

Khắc phục:

Nếu vú của bạn bị sưng tấy vì tắc sữa, bạn cần báo cho y tá hay bác sĩ biết ngay để điều trị và ngăn ngừa chứng viêm vú phát triển do tắc sữa.

Cho bé bú thường xuyên hơn để giảm lượng sữa ứ thừa bên trong vú.

Dùng bơm hút sữa hút hết lượng sữa ứ thừa ra sau khi bé đã bú đủ, mát-xa bầu vú nhẹ nhàng, lau bằng khăn ấm. Và hãy đảm bảo bé ngậm vú đúng cách.

Tắc ống dẫn sữa

Khi xoa ngực, nếu bạn thấy có một khối u cứng trên ngực, kèm theo hiện tượng đau và đỏ thì rất có thể một trong những ống dẫn sữa của bạn đã bị tắc.

Mặc áo ngực quá chật cũng có thể là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tắc ống dẫn sữa. Ngoài ra, bạn nên cần lưu không nên đè mạnh lên mô vú khi bạn cho bé bú hay nặn sữa.

Khắc phục:

Chườm vú bằng nước nóng và xoa tròn từ chỗ tắc đi dần về phía núm vú. Sau đó bạn có thể tiếp tục cho bé bú. Nếu vú bị căng tức nhiều thì có thể vắt bớt một ít sữa cho đỡ đau và giúp bé ngậm vú được.

Có thể cho bé bú ở những tư thế khác nhau trong các cữ bú và cho bé bú thêm cả ở bên vú không bị đau. Sau đó phải đi khám bác sĩ ngay.

Căng tức vú

Vài ngày sau sinh, nhiều chị em bị căng đau ngực. Ngay cả khi không cho con bú, cơn đau cũng có thể xuất hiện. Cơn đau có thể bắt đầu từ một bên ngực, lan sang bên ngực còn lại, tiếp đến là hai bên nách và có thể bạn bị sốt nhẹ. Đau nhói và nhức theo từng cơn trước khi biến mất. Điều này sẽ làm các bà mẹ khó chịu, nhưng không gây hại gì và thường thì sẽ qua rất nhanh.

Căng sữa là một trong những nguyên nhân dẫn tới hiện tượng căng tức vú ở phụ nữ sau sinh, có trên 20% sản phụ có triệu chứng này.

Có nhiều nguyên nhân dẫn tới hiện tượng này nhưng nguyên nhân chủ yếu có thể là do sau khi sinh, cơ thể của người phụ nữ đã quá mệt mỏi, ảnh hưởng đến giờ giấc nên không cho con bú đúng giờ. Nguyên nhân khác là do một số bà mẹ sau khi sinh mổ thường bị đau bởi vết mổ, nên phải rất lâu sau đó mới cho con bú được và cũng không thể duy trì việc cho con bú theo đúng nguyên tắc. Bên cạnh đó, các bác sĩ có thể sẽ cho người mẹ dùng một số kháng sinh, thuốc có thể gây tắc sữa hoặc chống chỉ định với con, nên trong thời gian dùng thuốc, người mẹ sẽ không thể cho con bú, dẫn tới việc căng tức vú.

Khắc phục:

Chườm nóng vú, dùng tay vắt sữa và cố gắng cho bé bú thường xuyên, đúng cách. Các bà mẹ có thể tắm nước nóng hay lau bằng khăn ấm để giảm đau và thư giãn giữa các cữ bú.

Lấy túi nước nóng chườm trong khoảng 10-15 phút, cách 4 giờ lại chườm một lần, cho đến khi cảm thấy đỡ căng đau thì thôi.

Vắt bớt sữa cũng là một biện pháp giảm căng đau rất tốt. Sau khi đỡ căng đau, dùng dụng cụ hút sữa để hút bớt sữa đi.

Nếu vú bị đỏ, đau, mẹ bị sốt, hãy đi khám để điều trị. Dù là do nguyên nhân nào làm cho ngực bị căng sữa gây nên cảm giác đau tức thì bạn đều phải hết sức chú ý. Bởi vì ngực căng đau sẽ làm ức chế sự bài tiết của sữa, làm cho lượng sữa ít đi, khiến cho người mẹ không có đủ sữa cho con bú.

Chảy sữa

Những bà mẹ có tia sữa mạnh thường thấy chảy sữa trong vài tuần đầu sau khi sinh. Ở những bà mẹ đang cho con bú, vú chảy sữa ngoài lúc cho con bú là chuyện bình thường. Vú sẽ bị chảy sữa nếu bị thừa quá nhiều hay bạn bị kích thích khi bé bú, nhưng đôi khi bạn cũng bị kích thích và chảy sữa khi bé khóc.

Một số thai phụ còn bị chảy sữa non trong thời gian mang thai.

Việc chảy sữa nhiều và liên tục làm cho các bà mẹ khó chịu, ngượng ngập và lúng túng, ảnh hưởng đến giao tiếp, công việc. Tuy nhiên, điều đó cho thấy mẹ có nhiều sữa và thường thì sau vài tuần, sữa sẽ tự chảy điều hòa hơn.

Khắc phục:

Nên để vài lớp vải sạch, khăn mặt nhỏ hoặc miếng lót ngực dưới áo để thấm sữa. Cần thay vải đó thường xuyên và giặt sạch sẽ.

Trong thời gian đi làm, các bà mẹ có thể vắt sữa bỏ hoặc để cất nơi mát mẻ, hợp vệ sinh và cho trẻ uống khi về nhà. Vú được vắt sữa ra sẽ tạo nhiều sữa hơn.

Càng cho bé bú thường xuyên, vú bạn càng ít chảy sữa. Sau 7-10 tuần cho bé bú, hiện tượng này sẽ hoàn toàn biến mất.

Phun sữa

Phun sữa là hiện tượng sữa phun mạnh ra ngoài. Nguyên nhân có thể là do cơ thể bạn sản sinh ra quá nhiều sữa hoặc do cấu tạo của vú. Việc sữa phun nhiều khiến một số em bé khó chịu và không muốn bú mẹ nữa.

Khắc phục:

Hãy thử vắt một ít sữa ra trước khi cho bé bú. Bạn cũng có thể cho bé ngậm vú để sữa chảy xuống trước, sau đó lấy khăn mềm bịt đầu vú để giảm hiện tượng sữa phun ra. Khi dòng sữa chảy ra chậm hơn, bạn có thể cho bé bú lại.

Viêm vú

Viêm vú hậu sản xảy ra ở một số sản phụ cho con bú, nguyên nhân có thể là do ống dẫn sữa bị tắc và gây nhiễm. Viêm vú bao gồm một số hoặc tất cả các triệu chứng như sưng vú, vú đau, nóng và đỏ, các triệu chứng giống bệnh cúm như sốt, nhức đầu và đau các khớp xương. Viêm vú nếu không được chữa trị còn có thể gây ra áp xe vú, một căn bệnh đòi hỏi phải tiểu phẫu.

Khắc phục:

Tiếp tục cho bé bú nhưng nên nhớ phải làm cho sữa trong vú bị viêm chảy ra hết. Xem xét để chắc chắn là em bé ngậm vú đúng cách. Viêm vú không phải là lý do để ngưng cho bú. Làm theo những hướng dẫn đối với sự nghẹt tuyến sữa ở trên.

Nếu có các triệu chứng giống bệnh cúm và bị sốt, bị đau, nứt nẻ hay chảy máu đầu vú, hoặc bạn thấy xuất hiện một số nốt trắng ở đầu vú, hoặc trên miệng bé, hãy đến bác sĩ ngay lập tức.

Nghỉ ngơi và uống nhiều nước.

Thông tin thêm

Để tránh gặp phải các vấn đề về ngực như trên, các bà mẹ nên lưu ý các điểm sau đây:

Trước khi sinh và sau khi sinh con, các bà mẹ nên để ý đến việc chăm sóc ngực.

Khi bắt đầu nuôi con bằng sữa mẹ thì sự khó chịu sẽ gia tăng nhiều. Nếu bạn gặp những dấu hiệu bất thường nào ở ngực hãy gặp bác sĩ chuyên khoa để thăm khám. Không nên tự ý sử dụng các loại thuốc hay thực hiện các phương pháp do người này người kia chỉ dẫn.

Vệ sinh ngực thường xuyên. Không nên bôi xà phòng hoặc dùng dung dịch diệt khuẩn trên vùng ngực, việc này sẽ dẫn đến da bị khô và làm nứt núm vú.

Hãy để cho núm vú được tiếp xúc nhiều với không khí. Tránh dùng miếng lót sữa và áo lót ngực bằng sợi tổng hợp vì sẽ gây thoát khí kém. Hãy chọn cho mình một chiếc áo ngực thoải mái riêng để cho bú trong những tuần đầu. Một cái áo ngực quá chật có thể làm tắc các ống dẫn sữa.

Cho con bú đúng cách sẽ không gây đau đớn, nếu bạn thấy đau thì nên hỏi tư vấn các chuyên gia.

Vệ sinh vú bằng khăn mềm hoặc nước ấm trước và sau khi cho con bú.

Phúc Khang