Làm gì khi trẻ bị dị ứng sữa?

Dị ứng sữa là một trong những dị ứng thực phẩm phổ biến nhất ở trẻ em. Đó là một phản ứng bất thường ở hệ thống miễn dịch của cơ thể đối với sữa và các sản phẩm có chứa sữa. Phổ biến nhất là sữa bò nhưng sữa cừu, dê, trâu và động vật có vú khác cũng có thể gây ra dị ứng tương tự. Một phản ứng dị ứng thường xảy ra từ vài phút đến vài giờ sau khi uống sữa. Các dấu hiệu và triệu chứng của dị ứng sữa từ nhẹ đến nặng và có thể đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng.

Các triệu chứng

Các triệu chứng dị ứng sữa có thể khác nhau ở mỗi trẻ. Thông thường, ngay sau khi uống sữa, trẻ bị dị ứng có các dấu hiệu và triệu chứng như: phát ban, thở khò khè, ói mửa. Sau đó có thể là: đi phân lỏng có thể chứa máu, đau bụng tiêu chảy, chảy nước mũi, chảy nước mắt, nổi mẩn ngứa da (thường xung quanh miệng)…

Dị ứng sữa cũng có thể gây ra sốc phản vệ, một phản ứng có thể thu hẹp đường hô hấp, gây khó thở, nguy hiểm đến tính mạng.

Bạn cần phân biệt giữa dị ứng sữa với không dung nạp đạm sữa hoặc không dung nạp lactose. Không giống như bị dị ứng sữa, không dung nạp đạm sữa không liên quan đến hệ miễn dịch. Các dấu hiệu và triệu chứng không dung nạp đạm sữa hoặc không dung nạp lactose thường gặp bao gồm các vấn đề về tiêu hóa như đầy hơi hoặc tiêu chảy sau khi uống sữa hoặc các sản phẩm có chứa sữa.

Nguyên nhân

Tất cả dị ứng thực phẩm xảy ra là do hệ thống miễn dịch gặp trục trặc. Hệ thống miễn dịch xác định protein sữa có hại, chúng kích hoạt việc sản xuất các kháng thể immunoglobulin E (IgE) để trung hòa protein (chất gây dị ứng). Về sau, khi tiếp xúc với các protein, kháng thể IgE nhận ra chúng, hệ thống miễn dịch ra tín hiệu giải phóng histamin và các chất khác, gây ra một loạt các dấu hiệu và triệu chứng dị ứng.

Có hai loại protein chính trong sữa bò có thể gây ra một phản ứng dị ứng: Casein, là một nhóm protein chủ yếu trong sữa và Whey là một protein huyết thanh của sữa.

Trẻ có thể dị ứng với một loại protein hoặc cả hai.

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ dị ứng sữa:

- Dị ứng khác: Nhiều trẻ em bị dị ứng với sữa cũng bị dị ứng với các loại thực phẩm hoặc yếu tố khác.

- Viêm da dị ứng: Trẻ em bị viêm da dị ứng có nhiều khả năng bị dị ứng thực phẩm.

- Tiền sử gia đình: Trẻ có nguy cơ dị ứng thực phẩm nếu cha, mẹ bị dị ứng thực phẩm hoặc một loại dị ứng khác như hen suyễn, phát ban hoặc eczema.

- Tuổi: Dị ứng sữa thường gặp ở trẻ em. Khi lớn hơn, hệ thống tiêu hóa sẽ hoàn thiện và các cơ quan khác cũng ít có khả năng phản ứng với sữa.

Làm gì khi trẻ bị dị ứng sữa

Nếu con bạn dị ứng sữa, hãy đến gặp bác sĩ. Các xét nghiệm có thể giúp xác định trẻ có bị dị ứng sữa hay không. Ngay khi phát hiện con có triệu chứng của dị ứng sữa, hãy đi khám ngay để giúp bác sĩ dễ dàng hơn trong chẩn đoán. Nếu con có dấu hiệu sốc phản vệ, hãy đưa con đến bệnh viện ngay lập tức.

Trước khi đi gặp bác sĩ để chẩn đoán, bạn cần nhớ rõ các triệu chứng của con. Bạn cũng phải nhớ rõ tên bất cứ loại thuốc hoặc chất bổ sung mà con bạn đang uống. Bạn cũng nên hỏi bác sĩ rõ ràng xem con mình bị dị ứng sữa hay do không dung nạp lactose.

Khi thực phẩm gây ra một phản ứng dị ứng, không phải dễ dàng để xác định đó là loại nào. Để đánh giá xem con bạn có bị dị ứng sữa hay không, bác sĩ của bạn có thể đặt câu hỏi chi tiết về các dấu hiệu, triệu chứng và thực hiện các xét nghiệm (máu), kiểm tra da… Bạn cũng nên nhớ chi tiết các loại thực phẩm trẻ đã ăn. Bạn cũng cần để ý xem khi đã loại bỏ sữa khỏi chế độ ăn uống của trẻ thì có còn dị ứng hay không.

Cách duy nhất để ngăn chặn các phản ứng dị ứng sữa là tránh sữa và các sản phẩm từ sữa. Hãy đọc nhãn thực phẩm cẩn thận trước khi mua. Casein, một dẫn xuất sữa, có thể được tìm thấy trong một số cá ngừ đóng hộp hoặc các sản phẩm không làm từ bơ. Ngoài sữa, bạn cũng nên tránh cho trẻ dùng các sản phẩm như: sữa ít béo, sữa tách kem, bơ, sữa chua, kem, kem gelato, pho mát và bất cứ thứ gì có chứa pho mát. Sữa có thể khó xác định khi nó được sử dụng như một thành phần trong thực phẩm chế biến như bánh nướng, thịt chế biến và ngũ cốc ăn sáng. Vì thế bạn nên lưu ý khi chọn lựa thực phẩm. Nguồn ẩn của sữa bao gồm: whey, casein, thành phần chứa tiền tố "lact" như lactose và lactate, bánh kẹo như sô cô la và caramel, bột protein, hương bơ nhân tạo, hương pho mát nhân tạo…

Đối với trẻ sơ sinh: Một số nghiên cứu cho thấy việc cho con bú trong thời gian 4-6 tháng đầu đời của bé (thay vì cho uống sữa bò công thức) có thể giúp ngăn ngừa dị ứng sữa. Bạn cũng có thể chọn sữa công thức từ đậu nành (chứa protein đậu nành) để thay thế.

Nếu bạn đang cho con bú và trẻ bị dị ứng sữa, protein sữa bò đi qua sữa mẹ có thể gây ra một phản ứng dị ứng. Vì thế bạn cũng cần phải loại bỏ tất cả các sản phẩm có chứa sữa khỏi chế độ ăn uống của chính bạn.

An Đông