Hiểu thêm về Macrosomia – thai nhi quá lớn

Hiện tượng thai nhi quá lớn (từ chuyên môn: macrosomia) – là hiện tượng em bé phát triển quá lớn trong tử cung của mẹ. Em bé quá lớn có thể dẫn đến các biến chứng sức khỏe cho mẹ và thai nhi, đặc biệt nếu không được phát hiện sớm và kiểm soát đùng cách. Vì thế, bạn cần hiểu thêm về các yếu tố có nguy cơ và học cách kiểm soát macrosomia.

Cân nặng trung bình của một trẻ sơ sinh khoảng 3,2kg tại thời điểm ra đời. Tuy nhiên, có một số em bé phát triển quá lớn so với bình thường. Khi một em bé ra đời có cân nặng hơn 3.9kg sẽ được xem là một em bé quá lớn – hoặc trẻ bị macrosomia. Một em bé macrosomia sinh ra có cân nặng khoảng 4,5kg sẽ mang rất nhiều nguy cơ biến chứng về sức khoẻ. Ngoài ra, em bé quá lớn còn có thể gây biến chứng sinh nở cho người mẹ.

Macrosomia – thai nhi quá lớn là gì?

Macrosomia xảy ra khi em bé hấp thụ nhiều dinh dưỡng trong tử cung nhiều hơn nhu cầu dinh dưỡng cần thiết, dẫn đến tình trạng phát triển nhanh hơn bình thường. Một em bé Macrosomia cân nặng tại thời điểm chào đời nhiều hơn 3.9kg. Theo thống kế có đến 10% trên tổng số em bé sinh ra bị Macrosomia.

Những biến chứng có thể xảy ra là gì?

Những thai phụ mang em bé quá lớn và sinh thường sẽ có nguy cơ tổn thương âm đạo do cơ thể của bé (chẳng hạn như vai, khi vai bé bị mắc kẹt ở xương mu, mọi thứ sẽ trở nên rất khó khăn). Đối với trường hợp này, có khi mẹ phải cắt tầng sinh môn và một ca mổ đẻ khẩn cấp có thể sẽ được áp dụng.

Đối vẻ trẻ quá lớn, khi chào đời sẽ có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khoẻ, trẻ có thể mắc các bệnh lý như đường huyết thấp, huyết áp cao và bị vàng da.

Những ai có nguy cơ bị Macrosomia?

Các bác sĩ chưa bao giờ chắc chắn về nguyên nhân trẻ sinh ra lại to lớn bất thường so với trẻ khác, vì một số thai phụ không có triệu chứng rõ ràng gì về các yếu tố nguy cơ dẫn đến macrosomia. Tuy nhiên, một điều rõ ràng là những thai phụ mắc bệnh tiểu đường loại 1, loại 2 hoặc tiểu đường thai kỳ có thể có em bé bị “quá lớn” so với bình thường.

Cũng như vậy đối với phụ nữ bị béo phì hoặc những người tăng cân quá mức trong thai kỳ. Nếu bạn đã từng sinh em bé quá lớn, thì bạn có thể sẽ tiếp tục gặp phải vấn đề này ở lần kế tiếp, bởi vì nguy cơ macrosomia tăng theo mỗi thai kỳ.

Tin vui là mặc dù vậy, bạn vẫn có thể kiếm soát được nó và để em bé có một cân nặng tiêu chuẩn nhất.

Macrosomia được chẩn đoán như thế nào?

Việc đoán cân nặng của thai nhi một cách chính xác khi còn trong tử cung có thể rất khó, tuy nhiên có một số cách để bạn và bác sĩ sản khoa có thể đoán qua chỉ số kích thước của trẻ.

Đầu tiên, bác sĩ sẽ kiểm tra khoảng cách từ chóp tử cung đang phát triển của bạn đến xương mu để xem xét chiều cao. Nếu khoảng cách cao hơn so với hạn mức thì có thể là em bé quá lớn.

Bác sĩ có thể đưa ra mức dự báo cân nặng của bé qua các buổi siêu âm. Siêu âm có thể đoán được cân nặng không rõ ràng lắm và lượng nước ối có thể là điểm để bác sĩ căn cứ. Tại sao lượng nước ối có thể dùng trong phán đoán cân nặng của bé? Nếu quá nhiều nước ối hay đa ối – thường dẫn đến hiện tượng thai nhi quá lớn so với bình thường. Những chỉ số này cộng với tiền sử bệnh của bạn có thể cung cấp thông tin để xem xét nguy cơ macrosomia, dù là không chính xác.

Ngăn ngừa và kiểm soát Macrosomia như thế nào?

Nếu bạn bị tiểu đường, macrosomia có thể ngăn ngừa bằng việc kiểm soát lượng đường huyết đúng cách. Vì thế, bạn nên nói chuyện với bác sĩ về cách tốt nhất để kiểm soát bệnh lý tiểu đường khi mang thai. Nếu bạn tăng cân quá mức trong một giai đoạn của thai kỳ, hãy đến gặp bác sĩ để xin lời khuyên về cách kiểm soát cân nặng an toàn. Hầu hết các thai phụ đều được khuyên nên luyện tập 30 phút mỗi ngày với các bài tập như đi bộ, yoga hoặc bơi lội và duy trì chế dộ dinh dưỡng lành mạnh với những thực phẩm bổ dưỡng như ngũ gốc nguyên hạt, rau xanh, trái cây và hấp thụ protein ít béo.

Nếu em bé bị nghi ngờ có macrosomia, bạn nên chuẩn bị tình thần cho một cuộc vượt cạn với phương pháp sinh mổ, mặc dù sinh thường cũng có khả năng xảy ra. Sau khi sinh, em bé của bạn sẽ được kiểm tra kỹ lưỡng về những biến chứng có thể xảy ra, chẳng hạn như kẹt vai, hạ đường huyết, vàng da, khó thở…

Hãy nhớ rằng em bé có thể cần một đợt chăm sóc ngắn ở các đơn vị chăm sóc trẻ sơ sinh chuyên sâu để điều trị thêm nếu có những vấn đề nghiêm trọng. Bạn không nên lo lắng quá vì hầu hết các bé sinh ra với macrosomia đều gặp rất ít biến chứng nguy hiểm và có thể về nhà với bố mẹ ngay sau khi sinh.

Thai Kỳ Hạnh Phúc